Na upał powinny uważać zwłaszcza osoby starsze, chore i dzieci. By uchronić się przed jego negatywnym wpływem na zdrowie i życie, często wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad.
Zagrożenia w upał
Podczas upału grożą nam zwłaszcza:
- nadmierna ekspozycja na promienie UV – może powodować nie tylko starzenie się skóry, ale też uszkodzenie komórek, które z kolei może prowadzić do nowotworów skóry
- odwodnienie – pojawia się, gdy wydalamy więcej wody z organizmu, pocąc się, niż przyjmujemy przez picie; może prowadzić do poważnych zaburzeń: kłopotów z nerkami, utraty przytomności, udaru, zaburzeń układu naczyniowo-sercowego
- udar cieplny – jest reakcją organizmu na przegrzanie, gdy organizm nie jest w stanie odprowadzić zgromadzonego w nadmiarze ciepła; może prowadzić do zmian w komórkach i tkankach.
Niemowlęta i małe dzieci są narażone na biegunkę i wymioty, dlatego też częściej niż inne grupy wiekowe mogą się odwodnić. Osoby starsze zwykle nie odczuwają pragnienia, dlatego przyjmują zbyt mało płynów, wiec i im grozi odwodnienie. Dlatego warto i dzieciom, i dorosłym przypominać o konieczności picia w ciągu dnia. Możesz nawet pójść o krok dalej i proponować im wodę.
Grupy szczególnie wrażliwe na upał
Dla niektórych ludzi upał jest szczególnie niebezpieczny. Powinni wówczas bardziej na siebie uważać, a jeśli są pod naszą opieką – to my powinniśmy zwiększyć naszą czujność. Do tych grup należą:
- osoby powyżej 65 lat
- osoby cierpiące na choroby, takie jak demencja, niewydolność serca, choroby nerek lub cukrzyca
- niemowlęta i małe dzieci
- kobiety w ciąży
- osoby z niepełnosprawnością
- osoby pracujące lub ćwiczące na powietrzu.
W czasie upału ostrzegaj przed nim swoich przyjaciół i bliskich i przypominaj o zasadach bezpieczeństwa. Dobrze jest również zapytać starszych krewnych i sąsiadów, czy potrzebują pomocy.
Sposoby ochrony przed upałem
Oto kilka prostych porad, jak najlepiej zadbać o siebie, gdy jest bardzo gorąco:
- Pij więcej niż zazwyczaj. Pij więcej niż zwykle, nawet jeśli nie jesteś spragniony. Najlepiej – wodę, ale możesz też spożywać inne płyny. Jeśli masz więcej niż 65 lat, masz chore serce, chore nerki lub przyjmujesz leki, porozmawiaj z lekarzem o tym, ile płynów dodatkowo powinieneś wypić.
- Jedz dużo sezonowych owoców. Owoce sezonowe zawierają dużą ilość wody. Dlatego spożywając je, dostarczasz jednocześnie wodę do organizmu.
- Utrzymuj ciało w chłodzie. Noś luźną, przewiewną odzież, która zakrywa jak największe partie skóry. Chroń głowę kapeluszem lub czapką. Przebywaj w cieniu tak często jak to możliwe. Ochładzaj się od czasu do czasu zimnym prysznicem. Jeśli jest gorąco, możesz również założyć mokry ręcznik na szyję.
- Nie wychodź na zewnątrz w najgorętszej porze dnia. Godziny, w których powinieneś przebywać w pomieszczeniu, to między 10:00 a 17:00.
- Unikaj wysiłku fizycznego w najgorętszych godzinach dnia. Osoby, które spędzają aktywnie czas na powietrzu, są najbardziej narażone na przegrzanie. Skupiają uwagę na wykonywanych czynnościach, a nie na otoczeniu, i mogą przeoczyć pierwsze oznaki upału. Jeśli wychodzisz na słońce, stosuj kremy ochronne.
- Utrzymuj chłód w pomieszczeniach. Możesz użyć zasłon, żaluzji i markiz, aby zasłonić okna po nasłonecznionej stronie. Jeśli robi się chłodniej, np. nocą, otwieraj okna, żeby przewietrzyć pomieszczenie. Staraj się przebywać w najchłodniejszym miejscu w domu. Zamykaj drzwi i okna w pomieszczeniach klimatyzowanych.
- Unikaj alkoholu. Alkohol nasila szkodliwy wpływ upału na organizm.
Objawy świadczące o przegrzaniu
Zaobserwuj, jak się czujesz podczas upalnych dni. Zwróć uwagę zwłaszcza na znaki ostrzegawcze, które daje organizm, gdy jest przegrzany:
- Twoje tętno wzrasta
- męczysz się
- zaczynasz szybko oddychać
- masz zawroty głowy
- dostajesz gorączki
- masz dreszcze
- oddajesz mniej moczu niż zwykle – to może być objaw odwodnienia.
Wzywanie pomocy
Jeśli zauważysz objawy przegrzania organizmu u siebie lub innej osoby, natychmiast zadzwoń na 112 lub 999 po pomoc. Te objawy to zwłaszcza: dreszcze, suchość skóry, przyśpieszony oddech, wysoka temperatura ciała, nudności, zawroty głowy.
Jeśli ktoś w Twoim otoczeniu potrzebuje pomocy, bo np. zasłabł, reaguj! Wezwij pomoc i zabierz tę osobę w cień – jeśli to możliwe.
starebogaczowice.ug.gov.pl
System kaucyjny to mechanizm promujący recykling i ponowne wykorzystanie opakowań. W Polsce zacznie on działać od października 2025 roku. Wtedy w sklepach zaczną pojawiać się napoje w opakowaniach objętych systemem, a więc takie, na których znajdzie się wyraźny znak kaucji z jej kwotą.
czytaj więcejInformujemy, że w dniach od 8 do 12 września 2025 r. na terenie gminy prowadzona będzie kolejna zbiórka odpadów wielkogabarytowych, starych mebli, wyrobów tapicerskich, dywanów, wykładzin, materacy, rowerów, wózków dziecięcych, mebli ogrodowych itp.
czytaj więcejMiasto Jelenia Góra zrealizowało dwie edycje polsko – czeskich warsztatów ratowniczych, w ramach realizacji małego projektu Priorytet: 4 - Współpraca instytucji i mieszkańców, Cel: 4.2. Pogłębianie więzi transgranicznych mieszkańców i instytucji pogranicza czesko-polskiego, Dziedzina wsparcia: Fundusz Małych Projektów. Warsztaty ratownicze współfinansowane są ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Nysa. Partnerem projektu jest Hasičský Záchranný Sbor Libereckého Kraje z Republiki Czeskiej.
czytaj więcejUrząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, we współpracy z Cogito Med, uruchomił Wojewódzki Program Profilaktyki Zakażeń Wirusem HPV na lata 2025-2027, który będzie realizowany na terenie całego Dolnego Śląska.
czytaj więcejRower od lat zyskuje popularność – to już nie tylko sposób na aktywne spędzanie czasu, ale również codzienny środek transportu wybierany przez coraz większą liczbę osób. Wraz ze wzrostem liczby jednośladów na drogach, poza oczywistymi korzyściami dla zdrowia i środowiska, pojawiają się także wyzwania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa wszystkim uczestnikom ruchu.
czytaj więcej